[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kolejne kryzysy rozpoczęły się w latach : 1836,1847, 1857 (był to pierwszy kryzys obejmujący całą Europę i Amerykę) 1866, 1873 (który zkolei był najcięższym i najdłuższym kryzysem XIX wieku), 1882, 1890, 1900, 1907, 1929 (trwałon do 1933 r.i okazał się najcięższym kryzysem z dotychczas znanych) i 1937.Po drugiej wojnieświatowej występowanie ich miało nieco zmodyfikowaną postać - ujawniły się one w formie nie107 EKONOMIA zarys podstawowych problemówzsynchronizowanej.I tak, w USA wystąpiły one w latach: 1949,1957-58, 1967.Dopiero zpoczątkiem lat 70-tych, za przyczyna załamania się światowego rynku żywnościowego ienergetycznego, doszło do ponownej ich synchronizacji w skali światowej.W tej formieujawniły się one w latach : 1974-19775 i 1981-1982.1.1.Obraz koniunktury gospodarczejW gospodarce rynkowej współczesnego świata, jak dowodzą badania nad reprodukcją społeczną,możliwe są w określonych warunkach procesy niezakłóconego rozwoju.Zapewnienie jednaktakich określonych warunków w praktyce napotyka trudności nie do pokonania.W gospodarcerynkowej bowiem, z swej natury, ujawniają się dwie przeciwstawne tendencje:pierwsza odzwierciedla działanie niektórych czynników rozwoju, które działają w kierunkuwytworzenia się pewnej proporcjonalności w gospodarce i kształtują warunkirównowagi niezbędne do reprodukcji;druga zaś odzwierciedla działanie tych czynników które powodują zakłócenia warunkówrównowagi niezbędnych do reprodukcji.Gdyby działała tylko pierwsza kategoria czynników, kapitalizm rozwijałby się nieprzerwanie inieustannie.Gdyby działała tylko druga kategoria istniałby wieczny nieustający kryzys.Wrzeczywistości gospodarczej występują zaś obie grupy czynników jednocześnie, będąc wdominacji jedna nad drugą, lub tez w chwilowej równowadze.Oznacza to, iż gospodarkarynkowa ma możliwości rozwoju, ale rozwój ten nie odbywa się w sposób ciągły, lecz jestprzerywany kryzysami gospodarczymi.Obraz tak dostrzeganej aktywności gospodarczej jest jednocześnie obrazem koniunkturygospodarczej, kreśląc w czasie jej periodyczny rytm wzlotów i upadków, to jest okresy boomu iokresy załamań.Odzwierciedla on cykl gospodarczy, będący powracającymi, ale nieregularnymiwahnięciami poziomu ogólnej działalności gospodarczej.Synonimiczne z tym pojęciem jestpojęcie cyklu koniunkturalnego rozumiane jako periodycznie wytwarzające się wahania(przepływy i odpływy) istotnych składników (przejawów) życia gospodarczego.Zasadniczym elementem cyklu są: czas trwania, fazy i ich wzajemne proporcje, punktyzwrotne koniunktury, amplituda wahań wokół linii trendu i jej intensywności.Stanowią onejednocześnie podstawę rozróżnienia danego cyklu.Pierwszą czynnością, w ślad za takimizależnościami, jest identyfikacja cyklu polegająca na oznaczeniu - na podstawie przyjętychkryteriów, punktów zwrotnych danego wskaznika aktywności gospodarczej.Zazwyczaj za początek i koniec cyklu przyjmuje się okres występujący między dwomakolejnymi górnymi punktami zwrotnymi.Spotkać można się również z podejściem uznającym zapoczątek i koniec cyklu dwa kolejne punkty zwrotne.Cecha charakterystyczna punktówzwrotnych jest to, że odzwierciedlają one zmianę aktywności gospodarczej.Górny punkt zwrotnyodpowiada z jednej strony najwyższej wartości miernika (wskaznika) w danym cyklu, z drugiejstrony oznacza jednocześnie końcowy punkt jego wzrostu i początkowy punkt jego spadku.zkolei dolny punkt zwrotny odpowiada z jednej strony najniższemu poziomowi miernika wdanym cyklu, z drugiej strony zaś jest jednocześnie końcowym punktem jego spadku ipoczątkiem jego wzrostu.Znajomość punktów zwrotnych umożliwia zarazem dokonaniepomiaru długości cyklu, tj.czasu jego trwania.1.2.Fazy cyklu koniunkturalnegoLiteratura ekonomiczna w odniesieniu do periodyzacji cyklu koniunkturalnego, formułuje wielekoncepcji oznaczenia jego faz.Najczęściej spotykaną jest czterofazowa koncepcja cyklukoniunkturalnego, które jednak różnie są nazywane i różna jest ich kolejność (wykres 1).WPolsce największą popularność zyskała koncepcja podziału cyklu na : kryzys, depresję,ożywienie (poprawa) i rozkwit (prosperita) /L.Mendelson/.Fazy te niekiedy łączy się i nazywarecesją - dwie pierwsze, oraz ekspansją pozostałe.Spotkać można się również z podziałem na :108 EKONOMIA zarys podstawowych problemówożywienie, ekspansję, recesję i kontrakcje /A.Burus, W.C.Mitcheli/ oraz na: rozkwit, recesję,depresję i poprawę /J.A.Schumpeter/.Obok czterofazowych, w literaturze przedmiotu trafić można również na koncepcjętrójfazowego podziału cyklu koniunkturalnego /M.K.Evans/.Jej istota zasadza się na relacjirzeczywistego tempa wzrostu do trendu, jako kryterium wyznaczania faz.W pierwszej fazie jestwzrost szybszy od trendu, w drugiej wzrost jest zbliżony do trendu, a w trzeciej wzrost jestwolniejszy niż trend.W czterofazowym opisie cyklu koniunkturalnego (wykres 9.1.) przyjmuje się najczęściej, żecykl rozpoczyna się spadkiem aktywności gospodarczej określanym jako recesja.Wyraża się toszczególnie spadkiem produktu narodowego brutto i zatrudnienia - i takie samo przyjmuje jeślitrwa co najmniej przez 6 miesięcy.Jeśli recesja jest szczególnie ostra, tzn.jeżeli towarzyszy jejznaczny spadek produkcji realnej i wskaznik bezrobocia sięgający 15 procent i więcej, wówczasokreśla się ją mianem depresji.W pełnym wymiarze faza depresji swój obraz ujawnia w osiągnięciu tzw.dna koniunktury(dno cyklu koniunkturalnego).Występuje ona wówczas gdy produkt dochodu narodowegoprzestaje spadać, a bezrobocie przestaje wzrastać.Dno koniunktury jest najniższym punktemcyklu gospodarczego, to jest punktem, w którym ogólny poziom działalności gospodarczejprzestaje spadać.Gdy gospodarstwo osiągnie dno, może ona albo prawie natychmiast zacząćpodnieść swój poziom, albo też może pełzać na niskim poziomie przez kilka miesięcy.Gdy realny produkt narodowy brutto zaczyna wzrastać, a bezrobocie spada, oznacza to, żegospodarka weszła w sferę ożywienia [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl milosnikstop.keep.pl
.Kolejne kryzysy rozpoczęły się w latach : 1836,1847, 1857 (był to pierwszy kryzys obejmujący całą Europę i Amerykę) 1866, 1873 (który zkolei był najcięższym i najdłuższym kryzysem XIX wieku), 1882, 1890, 1900, 1907, 1929 (trwałon do 1933 r.i okazał się najcięższym kryzysem z dotychczas znanych) i 1937.Po drugiej wojnieświatowej występowanie ich miało nieco zmodyfikowaną postać - ujawniły się one w formie nie107 EKONOMIA zarys podstawowych problemówzsynchronizowanej.I tak, w USA wystąpiły one w latach: 1949,1957-58, 1967.Dopiero zpoczątkiem lat 70-tych, za przyczyna załamania się światowego rynku żywnościowego ienergetycznego, doszło do ponownej ich synchronizacji w skali światowej.W tej formieujawniły się one w latach : 1974-19775 i 1981-1982.1.1.Obraz koniunktury gospodarczejW gospodarce rynkowej współczesnego świata, jak dowodzą badania nad reprodukcją społeczną,możliwe są w określonych warunkach procesy niezakłóconego rozwoju.Zapewnienie jednaktakich określonych warunków w praktyce napotyka trudności nie do pokonania.W gospodarcerynkowej bowiem, z swej natury, ujawniają się dwie przeciwstawne tendencje:pierwsza odzwierciedla działanie niektórych czynników rozwoju, które działają w kierunkuwytworzenia się pewnej proporcjonalności w gospodarce i kształtują warunkirównowagi niezbędne do reprodukcji;druga zaś odzwierciedla działanie tych czynników które powodują zakłócenia warunkówrównowagi niezbędnych do reprodukcji.Gdyby działała tylko pierwsza kategoria czynników, kapitalizm rozwijałby się nieprzerwanie inieustannie.Gdyby działała tylko druga kategoria istniałby wieczny nieustający kryzys.Wrzeczywistości gospodarczej występują zaś obie grupy czynników jednocześnie, będąc wdominacji jedna nad drugą, lub tez w chwilowej równowadze.Oznacza to, iż gospodarkarynkowa ma możliwości rozwoju, ale rozwój ten nie odbywa się w sposób ciągły, lecz jestprzerywany kryzysami gospodarczymi.Obraz tak dostrzeganej aktywności gospodarczej jest jednocześnie obrazem koniunkturygospodarczej, kreśląc w czasie jej periodyczny rytm wzlotów i upadków, to jest okresy boomu iokresy załamań.Odzwierciedla on cykl gospodarczy, będący powracającymi, ale nieregularnymiwahnięciami poziomu ogólnej działalności gospodarczej.Synonimiczne z tym pojęciem jestpojęcie cyklu koniunkturalnego rozumiane jako periodycznie wytwarzające się wahania(przepływy i odpływy) istotnych składników (przejawów) życia gospodarczego.Zasadniczym elementem cyklu są: czas trwania, fazy i ich wzajemne proporcje, punktyzwrotne koniunktury, amplituda wahań wokół linii trendu i jej intensywności.Stanowią onejednocześnie podstawę rozróżnienia danego cyklu.Pierwszą czynnością, w ślad za takimizależnościami, jest identyfikacja cyklu polegająca na oznaczeniu - na podstawie przyjętychkryteriów, punktów zwrotnych danego wskaznika aktywności gospodarczej.Zazwyczaj za początek i koniec cyklu przyjmuje się okres występujący między dwomakolejnymi górnymi punktami zwrotnymi.Spotkać można się również z podejściem uznającym zapoczątek i koniec cyklu dwa kolejne punkty zwrotne.Cecha charakterystyczna punktówzwrotnych jest to, że odzwierciedlają one zmianę aktywności gospodarczej.Górny punkt zwrotnyodpowiada z jednej strony najwyższej wartości miernika (wskaznika) w danym cyklu, z drugiejstrony oznacza jednocześnie końcowy punkt jego wzrostu i początkowy punkt jego spadku.zkolei dolny punkt zwrotny odpowiada z jednej strony najniższemu poziomowi miernika wdanym cyklu, z drugiej strony zaś jest jednocześnie końcowym punktem jego spadku ipoczątkiem jego wzrostu.Znajomość punktów zwrotnych umożliwia zarazem dokonaniepomiaru długości cyklu, tj.czasu jego trwania.1.2.Fazy cyklu koniunkturalnegoLiteratura ekonomiczna w odniesieniu do periodyzacji cyklu koniunkturalnego, formułuje wielekoncepcji oznaczenia jego faz.Najczęściej spotykaną jest czterofazowa koncepcja cyklukoniunkturalnego, które jednak różnie są nazywane i różna jest ich kolejność (wykres 1).WPolsce największą popularność zyskała koncepcja podziału cyklu na : kryzys, depresję,ożywienie (poprawa) i rozkwit (prosperita) /L.Mendelson/.Fazy te niekiedy łączy się i nazywarecesją - dwie pierwsze, oraz ekspansją pozostałe.Spotkać można się również z podziałem na :108 EKONOMIA zarys podstawowych problemówożywienie, ekspansję, recesję i kontrakcje /A.Burus, W.C.Mitcheli/ oraz na: rozkwit, recesję,depresję i poprawę /J.A.Schumpeter/.Obok czterofazowych, w literaturze przedmiotu trafić można również na koncepcjętrójfazowego podziału cyklu koniunkturalnego /M.K.Evans/.Jej istota zasadza się na relacjirzeczywistego tempa wzrostu do trendu, jako kryterium wyznaczania faz.W pierwszej fazie jestwzrost szybszy od trendu, w drugiej wzrost jest zbliżony do trendu, a w trzeciej wzrost jestwolniejszy niż trend.W czterofazowym opisie cyklu koniunkturalnego (wykres 9.1.) przyjmuje się najczęściej, żecykl rozpoczyna się spadkiem aktywności gospodarczej określanym jako recesja.Wyraża się toszczególnie spadkiem produktu narodowego brutto i zatrudnienia - i takie samo przyjmuje jeślitrwa co najmniej przez 6 miesięcy.Jeśli recesja jest szczególnie ostra, tzn.jeżeli towarzyszy jejznaczny spadek produkcji realnej i wskaznik bezrobocia sięgający 15 procent i więcej, wówczasokreśla się ją mianem depresji.W pełnym wymiarze faza depresji swój obraz ujawnia w osiągnięciu tzw.dna koniunktury(dno cyklu koniunkturalnego).Występuje ona wówczas gdy produkt dochodu narodowegoprzestaje spadać, a bezrobocie przestaje wzrastać.Dno koniunktury jest najniższym punktemcyklu gospodarczego, to jest punktem, w którym ogólny poziom działalności gospodarczejprzestaje spadać.Gdy gospodarstwo osiągnie dno, może ona albo prawie natychmiast zacząćpodnieść swój poziom, albo też może pełzać na niskim poziomie przez kilka miesięcy.Gdy realny produkt narodowy brutto zaczyna wzrastać, a bezrobocie spada, oznacza to, żegospodarka weszła w sferę ożywienia [ Pobierz całość w formacie PDF ]