[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Toteż wkrótce po zamachu majowym Polska osłabiła tradycyjne związki łączące ją z Francją.Pogorszyły się również stosunki ze ZSRR, później zaś nastąpiło zbliżenie do Niemiec hitlerowskich.41.Stabilizacja finansowa w II RP.-Rząd polski prowadzi politykę zachęcającą zagraniczne firmy do inwestowania w Polsce;-1927r- uzyskanie pożyczki 62mln $ i 2mln funtów szterlingów, finansowanej przez banki amerykańskie i europejskie (po rokowaniach); Warunkiem było przyjęcie na 3 lata doradcy amerykańskiego Deweya, który wszedł w skład Rady Banku Polskiego.-korzystna polityka kredytowa banków państwowych;-Polska wchodzi w okres pomyślnej koniunktury.Wpływy kapitału zagranicznego (USA, Niemcy, Anglia a także Włochy):Amerykański: elektryfikacja, firmy górnośląskie, Bank Handlowy;Angielski: energetyka, przemysł elektrotechniczny a także cukrownictwo;Francuski: bankowość, przemysł górniczy, hutniczy, naftowy, włókienniczy;Włoski: górnictwo, bankowość, jedyne w Polsce zakłady włókien sztucznych;Belgijski: przemysł elektrotechniczny, cementowy.Kapitał zagraniczny wpływał poprzez udziały, kredyty, powiązania personalne.Miał istotny wpływ na koniunkturę poprzez finansowanie produkcji przemysłowej i ułatwianie działalności inwestycyjnej>tanie kredyty.Od 1927r, gdy import przewyższał eksport, kredyty ratowały bilans, ale powodowały uzależnienie od obcego kapitału (angielskiego, amerykańskiego) >polityczna zależność oraz wzmożony odpływ środków finansowych w postaci zysków za granicę, co groziło znacznym osłabieniem gospodarki.Kartele-porozumienia monopolistyczne dotyczące ustalania cen towarów, podziału rynku zbytu, warunków sprzedaży.Przyczyniały się do ograniczania produkcji przy jednoczesnym podwyższaniu cen-zjawisko szkodliwe dla społeczeństwa.Plusy:w handlu zagranicznym kartele miały silniejszą pozycję niż pojedyńcze przedsiębiorstwa.Były bardziej konkurencyjne, lecz często stosowały wywóz po niskich cenach, kosztami obciążani byli krajowi klienci.Stanowisko rządu wobec karteli.Początkowo określały je koncepcje ekonomiczne piłsudczyków związanych kiedyś z PPS: państwo powinno uzyskać daleko idący wpływ na gospodarkę kraju.Niechętny stosunek rządu do karteli.Zmiana nastąpiła w połowie 1927, gdy Min.Przemysłu i Handlu zgodziło się, aby państowe przedsiębiorstwo Polmin weszło do kartelu naftowego.Od tej pory władze państwowe same zaczęły ingerować w powstawanie i umacnianie karteli.Istniały m.in.kartele hutnictwa, cementowe(87% zdolności produkcyjnej kraju), cukrownicze(90%).Zmiana polityki państwa przyspieszyła rozwój karteli.Popieranie ich było w dużym stopniu powodowane chęcią zwiększenia polskiego eksportu i przyciągnięcia obcego kapitału (łatwiej było otrzymać pożyczkę dla większych przedsiębiorstw).Czasem państwo próbowało samo oddziaływać na politykę zrzeszeń, aby zwiększyć wywóz za granicę.1926-29 powstało 105 nowych karteli, a w 1929 46% robotników przemysłu i górnictwa było zatrudnionych w przedsiębiorstwach skartelizowanych.Wszystkie wymienione czynniki wpłynęły na wzrost produkcji przemysłowej w latach 1926-29.Wzrastało też zatrudnienie (najniższe bezrobocie w całym okresie międzywojennym).Lata 1926-28 były okresem istotnej poprawy położenia klasy robotniczej zarówno pod względem możliwości znalezienia pracy oraz poziomu zarobków, jak też pod względem prawnym.Nadal trwała racjonalizacja pracy.Przeludnienie wsi->stała i sezonowa emigracja (Francja, Niemcy), a także migracje do terenów, na których prowadzone były większe roboty inwestycyjne (np.Gdynia).IX 1927r-podpisanie z Niemcami konwencji, która określiła warunki rekrutacji oraz pracy polskich robotników rolnych w Niemczech, m.in.zrównała prawa socjalne Niemców i Polaków.Poprawa położenia mas społ.spowodowana była ogólnym polepszeniem sytuacji gosp.Polski.Wzrost inwestycji stwarzał warunki sprzyjające zmniejszeniu różnic między dzielnicami (powstałych jeszcze za rozbiorów).Wzrost importu maszyn, ruchu budowlanego.Inwestycje popierane były przez politykę państwa-1927 rozporządzenie zwalniające od podatków i opłat przedsiębiorstwa istniejące i powstające na terenie portu w Gdyni (budowa rozpoczęta 1925).Ulgi przysługiwały też tzw.trójkątowi bezpieczeństwa (zachodnia część woj.lwowskiego, wschodnia krakowskiego i południowa kieleckiego) -rozporządzenie z 1928r.Ulgi przewidziano też dla innych regionów.Dokonywano też inw.ze środków państwowych (Tarnów - fabryka nawozów azotowych, nowe linie kolejowe, a przede wszystkim budownictwo gmachów administracyjnych i domów mieszkalnych).Korzyści inwestycji:-wzrost zapotrzebowania na produkty działów przemysłu powiązanych z budownictwem;-wzrost zatrudnienia->wzrost dochodów klasy robotniczej->wzrost popytu na środki spożycia.Równocześnie pojawiały się obawy, że dominacja inw.o charakterze nieprodukcyjnym mogła się odbić niekorzystnie na gosp.w przyszłości->powolny przyrost nowych miejsc pracy.Ponad to kapitał znajdował się głównie w obcych rękach-i to one przede wszystkim korzystały z ulg.A także istniały nieograniczone możliwości spekulacji i nadużyć.Ożywienie gosp.w Polsce nie osiagnęło takich rozmiarów jak na Zachodzie.Ponadto już w 1928 obserwowano pierwsze oznaki załamania się koniunktury.Bilans handlu zagranicznego wykazywał duży niedobór, w Banku Polskim pewien niedobór rezerw walutowych.Na wiosnę 1929 pojawiła się groźba deficytu budżetowego->zmniejszenie wydatków inw.państwa.Pogorszenie koniunktury odczuł przede wszystkim prz.drobny oraz z woj.wschodnich.Zaczęło wzrastać bezrobocie, od 1929 zwalnianie robotników, zatrzymanie części prz.włókienniczego, trudności zbytu w innych działach.Jedynie górnictwo węglowe jeszcze jakoś się trzymało.Sytuacja w rolnictwie:Wraz z poprawą koniunktury i ożywieniem w przemyśle poprawiła się też sytuacja w rolnictwie.Po urodzajach 1925 lepsze zbiory oraz korzystne ceny zbóż powodowały, że roln.otrzymywało większe dochody niż w poprzednich latach.Wzrastały także wpływy w wszelkiego rodzaju zajęć ubocznych.Wieś kupowała coraz więcej maszyn i narzędzi roln., nawozów sztucznych, art.budowlanych.Na zakup art.przemysłowych przeznaczana była tylko część dochodów, większość szła na zwiększenie obszaru gospodarstwa.Wieś się zapożyczała na zakup ziemii, bowiem liczyła, że przy tak dobrej koniunkturze za parę lat spłaci dług.Zwiększony popyt na ziemię stwarzał dogodne warunki do parcelacji zgodnej z ustawą o reformie rolnej z 1925Parcelowano rocznie ponad 200tys.ha, następowało to wskutek wysokich cen ziemi-> obszarnicy oddawali podupadłe majątki dobrowolnie do rozparcelowania.Dopiero w 1929 nie wyczerpano kontyngentu-pewną rolę odegrało tu narastanie kryzysu rolnego [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • milosnikstop.keep.pl