[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.0°C z zamarzających kropelek wody,• gradu - nieforemnych bryłek lodu o średnicy 5-50 mm i większej powstających w ciepłej porze roku w pionowo rozbudowanych chmurach.Grad tworzy się na bardzo dużych wysokościach troposfery, jest opadem przelotnym zazwyczaj połączonym z burzą.Kondensacja pary wodnej przy powierzchni ziemi powoduje powstanieosadów atmosferycznych:• rosy - kropelek wody osadzonych na silnie chłodzonym podłożu,• szronu - kryształków lodu powstających na podłożu o temperaturze poniżej 0°C,• szadzi (sadzi) - igiełek lodowych osadzonych na przedmiotach (drzewach) i gruncie, tworzących się w trakcie zamarzania przechłodzonej mgły,• gołoledzi - warstwy lodu na oziębionej powierzchni ziemi, tworzą­cej się w wyniku natychmiastowego zamarzania kropli deszczu lub mżawki.lStrefy opadowe na ZiemilŚrednia roczna suma opadów dla całej Ziemi wynosi ok.850 mm.Opady przedstawia się na mapach za pomocą izohiet.Analizując ich układ, można stwierdzić wyraźną strefowość opadów nawiązującą do układu temperatur i stałych ośrodków ciśnienia - ogólnej cyrkulacji atmosfery.Przesuwając się od równika w kierunku biegunów, wyróżniamy następujące strefy opadowe:• okołorównikową- sięgającą do 10° szerokości geograficznej północnej i południowej, w której roczna suma opadów wynosi ponad 2000 mm.Przeważają tu opady typu konwekcyjnego - stała strefa obniżonego ciśnienia.W ciągu całego roku silne prądy wznoszące powodują powstawanie chmur kłębiastych, z których każdego dnia w godzinach popołudniowych spada ulewny deszcz.Intensywność opadów zwięk­sza się wiosną i jesienią- deszcze zenitalne.• podrównikową (10° - 20°) - z roczną sumą opadów 500-1000 mm padających w porze deszczowej trwającej ok.4 miesięcy.Pora desz­czowa przypada na okres najwyższego położenia Słońca, który na półkuli północnej przypada na czerwiec, a południowej na grudzień.• zwrotnikową (20° - 30°) - charakteryzującą się bardzo małymi opa­dami - poniżej 250 mm (w głębi kontynentów ok.100 mm).Przyczyną minimalnych opadów są stałe wyże zwrotnikowe, w których powietrze znajduje się w ruchu zstępującym.Nie ma więc możliwości konden­sacji pary wodnej.Strefa zwrotnikowa to strefa pustynna, zarówno na półkuli północnej, jak i południowej.• podzwrotnikową (30° - 40°) - z rocznymi opadami 500 - 1000 mm przypadającymi głównie jesienią i zimą, co jest spowodowane prze­suwaniem się strefy frontu polarnego w kierunku zwrotników.• umiarkowanych szerokości (40° - 60°) - o rocznej sumie opadów 250 - 1000 mm.Roczne sumy opadów zmniejszają się w miarę oddalania od wybrzeży morskich.Największe są na zachodnich wybrzeżach, gdzie są równomiernie rozłożone w ciągu całego roku (z niewielką przewagą w okresie zimy), najniższe w wewnętrznych obszarach lądów (szczególnie na terenach osłoniętych górami), gdzie przeważaj ą w cieplej porze roku.- wysokich szerokości geograficznych (ponad 60°) - o niewielkich rocznych sumach opadów - poniżej 250 mm, co jest spowodowane małą wilgotnością bezwzględną powietrza oraz przewagą stałych po­staci opadów, które wykazują znacznie mniejszą wydajność.Nieco większe opady występują na wybrzeżach, wzdłuż których płyną ciepłe prądy morskie.Strefowy rozkład opadów na Ziemi jest zakłócony na obszarach o cyrkula­cji monsunowej, gdzie roczna suma opadów znacznie przekracza wartości notowane w strefie okołorównikowej.Okres występowania opadów na tych terenach pokrywa się z porąmonsunu letniego.We wszystkich strefach opadowych na obszarach górskich występuje zwiększona suma opadów, szczególnie na stokach dowietrznych.Na stokach zawietrznych, które znajdują się w tzw.ciśnieniu opadowym, opady są zdecydowanie mniejsze.W górach notuje się wzrost opadów wraz z wysoko­ścią, lecz tylko do wysokości, powyżej której niska temperatura i wynikająca z niej mała zawartość pary wodnej w powietrzu powodują spadek ilości opadów.Zjawisko to nazwano inwersją opadową.Najwyższe opady na świecie zanotowano w miejscowości Czerrapundżi położonej u podnóża Himalajów - 22 990 mm w sezonie 1860/61 przy śred­niej rocznej sumie opadów ok.12 000 mm.Przyczyną takiej dużej sumy opa­dów jest nałożenie się tutaj bariery orograficznej gór na działanie monsunu letniego.Najniższe średnie roczne sumy opadów - l mm występują w Chile w miejscowości Arica położonej na pustyni Atacama.lPogoda a klimatlPogoda to ogół fizycznych zjawisk, którym podlega troposfera nad danym obszarem w określonym czasie.Składnikami pogody są: temperatura powietrza, ciśnienie atmosferyczne, wiatr (kierunek i siła), wilgotność powie­trza, zachmurzenie nieba, opady, nasłonecznienie.Pogoda zmienia się w czasie, dlatego o określonym typie pogody możemy mówić wtedy, gdy przez kilka bądź kilkanaście godzin lub dni poszczególne składniki pogody utrzymują się w niezmienionej formie.Przyczyną zmian pogody jest m.in.Przemiesz­czanie się mas powietrza, frontów atmosferycznych i układów ciśnienia.Do­minujące na danym obszarze typy pogody decydując jego klimacie.Klimat to wieloletni, charakterystyczny dla danego obszaru przebieg stanów pogody i poszczególnych jej składników, ustalony na podstawie pomiarów i obserwacji meteorologicznych.Minimalny okres obserwacji konieczny do określenia typu klimatu wynosi 10 lat.Klimat i pogoda kształtowane są przez te same uwarunkowania i majątakie same składniki.Czynniki kształtujące klimat można podzielić na dwie grupy:1.Czynniki ogólne (globalne), do których należą:• zróżnicowanie oświetlenia Ziemi,• proces obiegu ciepła na Ziemi,• ogólna cyrkulacja powietrza w troposferze,• proces obiegu wilgoci.2.Czynniki geograficzne, do których zaliczamy:• szerokość geograficzną - od której zależy intensywność i czas na­świetlania promieniami słonecznymi, co wpływa na strefowe zróżni­cowanie temperatury i ciśnienia.• rozkład lądów i mórz - zakłócający strefowy rozkład temperatur, ciśnień i opadów ze względu na różnice w szybkości nagrzewania się i oddawania ciepła przez wodę i ląd.Jest przyczyną wydzielenia klima­tu morskiego o dużych opadach równomiernie rozłożonych w ciągu całego roku, chłodnym lecie, łagodnej zimie, małej rocznej amplitu­dzie temperatur powietrza (poniżej 18°C) i klimatu kontynentalnego o małej ilości opadów (przeważających latem), mroźnych zimach, upalnych latach, rocznej amplitudzie temperatur przekraczającej 23°C.• odległość od morza - wraz z odległością od morza maleje ilość opadów, natomiast temperatura latem rośnie, zimą- obniża się.• wysokość nad poziom morza - wraz z wysokością spada ciśnienie i temperatura powietrza, rośnie natomiast wilgotność względna i suma opadów (do pewnej wysokości).Bezwzględna wysokość terenu decydu­je o piętrowości klimatycznej - klimat górski, który może występować w każdej szerokości geograficznej.• rozkład form ukształtowania powierzchni - decyduje o możliwości przemieszczania się mas powietrza, np.obszary górskie są barierami klimatycznymi.W skali lokalnej ukształtowanie decyduje o miej­scowym krążeniu powietrza, np.wiatry górskie [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • milosnikstop.keep.pl