[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Osobowość.Osobowość małego dziecka tym różni się od osobowości dorosłego, że jest jeszcze „nieskrystalizowana”.Brak jej bowiem „ośrodka osobowości” - zespołu cech, wokół których skupiają się właściwości pozostałe.Pomimo iż osobowość dziecka w miarę jego rozwoju, dokonującego się w ścisłej zależności od wpływów środowiska i wychowania, ciągle się zmienia i przekształca, to jednak niektóre właściwości zaznaczają się już bardzo wcześnie i są stosunkowo trwałe.Dlatego też mimo ogromnej plastyczności, charakterystycznej dla pierwszych lat życia, niektóre rysy osobowości małego dziecka mają już swój indywidualny odcień i decydują o różnicach występujących między poszczególnymi dziećmi.Do takich właściwości należy np.ogólny napęd psychoruchowy dziecka, żywość lub powolność jego ruchów i reakcji, a później sposobu mówienia, mimiki itp.Duża część tego rodzaju przejawów, które w pewnej mierze składają się na ogólne pierwsze wrażenie, jakie dziecko sprawia na opserwatorze, zależy od jego temperamentu, związanego z typem układu nerwowego.W wieku poniemowlęcym dzieci przejawiają w swym zachowaniu rozwojowe oraz indywidualne zmienne zaczątkowe cechy woli i charakteru.Wzrastająca wówczas koordynacja i precyzja ruchowa umożliwiają coraz dokładniejsze wykonywanie tzw.ruchów dowolnych, dzięki którym dziecko może z powodzeniem realizować proste jeszcze, co prawda, ale już wyraźne cele.Celem takim może być np.zdobycie upragnionego przedmiotu, który jest oddalony i znajduje się poza zasięgiem rąk dziecka.Rozwój form aktywności.Manipulacja i czynności wykonywane na przedmiotach stanowią swoistą, wyższą formę aktywności sensoryczno-motorycznej niemowlęcia, która pojawia się dopiero w drugim półroczu życia dziecka.Poprzedzające ją rodzaje aktywności są bardzo trudne do opisu i klasyfikacji.Charakter aktywności dziecka zależy w dużej mierze od środowiska wychowawczego.Niemowlęta w wieku ok.6 mies.wychowywane wyłącznie w rodzinie przejawiają w większym stopniu aktywność ukierunkowaną na przedmioty lub osoby z najbliższego otoczenia niż niemowlęta przebywające w żłobkach.Niemowlęta podejmują wiele czynności ruchowych i manipulacyjnych skierowanych najpierw na własne ciało, a potem na przedmioty.Czynności te przypominają zabawę, nie mają jednak na tyle określonej struktury i względnie jednolitego przebiegu, aby można je było z całą pewnością zaliczyć do zabaw.Zabawy ruchowo-manipulacyjne są najbardziej charakterystycznym rodzajem zabaw dzieci w wieku poniemowlęcym.Mają one ogromne znaczenie nie tylko dla wyćwiczenia ruchów rąk oraz usprawnienia motoryki całego ciała, lecz także dla rozwoju umysłowego dziecka.Mimo że struktura tych zabaw jest jeszcze dość prymitywna - dziecko wykonuje stosunkowo proste czynności, powtarzając je wielokrotnie.Poprzez czynności na przedmiotach wykonywane w toku zabaw manipulacyjnych dziecko zostaje bowiem wprowadzone w świat wytworów socjalnych za pośrednictwem osób dorosłych, których działanie stanowi wzorce do naśladowania.Podobnie jak podczas czynności codziennych, tak też w toku zabawy manipulacyjnej dziecko wykrywa znaczenie społeczne przedmiotów służących do zaspokajania potrzeb ludzkich i uczy się używać rozmaitych rzeczy zgodnie z ich przeznaczeniem.12.PRZEBIEG ROZWOJU DZIECKA W OKRESIE PRZEDSZKOLNYM.Procesy poznawcze.Podstawą rozszerzenia się orientacji dziecka w świecie zewnętrznym jest rozwój jego procesów poznawczych, rozwój spostrzeżeń, pamięci i myślenia.W zakresie bezpośredniego, sensorycznego oraz pośredniego, umysłowego poznawania świata zachodzą w wieku przedszkolnym duże zmiany, które prowadzą do tego, że dziecko coraz lepiej dostosowuje się do swego środowiska i zyskuje szersze możliwości działania.Dzięki stopniowemu doskonaleniu się funkcji poznawczych i czynności umysłowych dziecko osiąga pod koniec wieku przedszkolnego wyższy jakościowo poziom rozwoju psychicznego.W wieku przedszkolnym wzrasta wrażliwość poszczególnych analizatorów na rozmaite podniety zewnętrzne oraz na bodźce wewnętrznego środowiska organizmu.Szczególnie ważną rolę w nabywaniu przez dziecko doświadczenia spełnia zmysł wzroku i słuchu.Emocje.Wiek przedszkolny, w porównaniu z wcześniejszymi okresami rozwojowymi, cechuje wzbogacenie się i duże zróżnicowanie życia uczuciowego.Jakkolwiek już w wieku poniemowlęcym obserwujemy w zachowaniu się dzieci przejawy takich uczuć, jak : gniew, strach, radość, wstyd czy też zazdrość, to jednak przejawy te są często niewyraźne i niejednoznaczne.W wieku przedszkolnym natomiast wymienione jakości uczuciowe przejawiają się w sposób bardzo wyrazisty.Dziecko nie umie maskować i tłumić swych przeżyć uczuciowych.Odzwierciedlają się one natychmiast w jego zachowaniu się, uzewnętrzniają w ruchach i gestach, w okrzykach i słowach.Wiele czynności małego dziecka ma charakter ekspresyjny - służą one do wyrażania emocji, których podłożem są z kolei określone potrzeby.Emocje sprzyjają aktywizacji potrzeby, a ich przejawy zewnętrzne informują otoczenie dziecka o zaktywizowanej potrzebie, przyspieszając jej zaspokojenie.We wczesnej fazie przedszkolnej, mniej więcej do 6 r.ż., uczucia dzieci cechuje afektywność i impulsywność.Emocje silne i gwałtowne, choć krótkotrwałe, łatwo u dziecka powstają i wybuchają na zewnątrz.Dziecko wyraża swą radość głośnym śmiechem, gdy wpada w złość - krzyczy i tupie nogami, nie tai awersji do różnych obiektów.Jest również zmienne w swych uczuciach i nastrojach, jego emocje szybko wytwarzają się, lecz także szybko gasną lub przekształcają się w inne, niekiedy krańcowo odmienne uczucia.Tę zmienność i nietrwałość uczuć nazywamy labilnością uczuciową.W powiązaniu ze znaczną pobudliwością emocji, jak również z łatwością ekspresji stanów uczuciowych, sprawia to, że dzieci w wieku przedszkolnym nie są jeszcze emocjonalnie dojrzałe i zrównoważone.Dzieci w wieku przedszkolnym potrafią już częściowo opanować swoje tendencje agresywne, jakkolwiek zdarzają się u nich jeszcze dość często wybuchy złości i napady złego humoru; reakcje te trwają na ogół krótko, najwyżej kilka minut, ale przeważnie są gwałtowne i przybierają formę ataku czynnego.Motywacja.Jednym z ważnych źródeł aktywności dziecka w wieku przedszkolnym są potrzeby, które skłaniają je do podejmowania różnych czynności, a więc motywują jego działanie.Podobnie jak u dorosłych, potrzeba powstaje u dziecka w sytuacji zachwiania równowagi organizmu ze środowiskiem.Towarzyszy jej poczucie braku i stan niezadowolenia.Dążenie do zaspokojenia potrzeby staje się dla dziecka motywem do działania, którego celem jest wyrównanie i przywrócenie naruszonej równowagi oraz usunięcie nieprzyjemnych emocji.Wiele potrzeb przejawia się w zachowaniu dziecka już we wczesnych stadiach jego rozwoju, w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym.W okresie przedszkolnym potrzeby te pozostają nadal silne i żywe, zmienia się jednak zakres sytuacji, w których dana potrzeba jest przez dziecko odczuwana w związku z kształtowaniem się nowych nastawień i oczekiwań, jak również zmieniają się sposoby jej zaspokajania.Zainteresowanie wielu psychologów skupiało się na rozwoju potrzeby osiągnięć u dzieci.Mechanizm kształtowania się tej potrzeby nie jest jeszcze dokładnie zbadany, ale prawdopodobnie u jej podłoża tkwią wymagania rodziców i wychowawców, dotyczące różnych rodzajów aktywności dziecka i najrozmaitszych jego sprawności [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • milosnikstop.keep.pl