[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Strzelczyk 2000d, s.494).Dlategonie powinno nas dziwić, \
e tytuł ten nie miał odpowiednika ani na Za-chodzie, ani na Wschodzie.Podtrzymuję zasygnalizowaną ju\
i popartÄ… dwoma z
ródłami ital-skimi opinię, \
e ten  niezwykły" tytuł wskazuje, i\
pierwotnie nie prze-widywano pozostawienia Gaudentego w Gniez
nie, gdy\
cesarz za-mierzał wywiez
ć z Polski całe ciało jego brata, które miało uświetnićuroczysty,  milenijny" objazd Rzeszy i triumfalny powrót do Rzymu,gdzie Otto III urządzał swoją siedzibę i okazałe sanktuarium woj-ciechowe.Nie znaczy to, \
e za prawdopodobne mo\
na uznać opartena Rocznikach hildesheimskich sugestie, i\
planowaną siedzibą metro-polity miałaby być Praga (por.wcześniejsze uwagi).Wątpliwe jest te\
,aby, jak sugerował niegdyś Karol Maleczyński (1966), planowano osa-dzenie Gaudentego w Akwizgranie, gdzie Słowianin z nieprawego ło\
ana pewno spotkałby się z oporem hierarchii z Kolonii i Leodium. Zgoda Ottona III na erygowanie arcybiskupstwa i metropoliigniez
nieńskiej była odstępstwem od wytyczonych szlaków myśli po-lityczno-kościelnej" (R.Michałowski 2000, s.36).Ustanowienie pol-skiej metropolii ju\
na początku pierwszego od ponad 2 lat przyjazduOttona III do Saksonii było wręcz prowokacją w stosunku do nie-mieckiej hierarchii kościelnej, która zapewne nigdy nie pogodziła sięz tym, \
e Jordan i Unger podlegali immediacji papieskiej (por.A.We-iss 1992, s.255-259).Trudno te\
przypuszczać, \
e Sylwester II bezoporu pozbawiłby się atutu bezpośredniej kontroli nad polskim Ko-ściołem, która wzmacniała pozycję papie\
a w stosunku do Kościołaniemieckiego.Poza tym, po wstydliwych kłopotach z akceptacją swo-jego własnego arcybiskupstwa w Reims, Gerbert z Aurillac mógł być306bardzo ostro\
ny z interweniowaniem w sprawy odległej prowincji koś-cielnej, w które nie miał pełnego wglądu.Chocia\
niekonwencjonalny styl jego rządów pozwala mo\
euznać, \
e  Otton III mógł ze stosunkową łatwością uwolnić się od tego,co uwa\
ano za interes Saksonii, królestwa niemieckiego czy Kościołamagdeburskiego" (R.Michałowski 2000, s.45), ale zmiany organiza-cyjne wymagały jednak spełnienia wielu warunków formalnych.Nicnie wiemy o negocjacjach z hierarchią niemiecką, która, sądząc z ko-mentarza Thietmara, została zaskoczona gniez
nieńską  improwizacją",mogącą te\
wzbudzić wątpliwości papie\
a osobiście uwra\
liwionegona nieuzgodnione ustanawianie arcybiskupów.Jego poparcie dla impe-rialnej polityki cesarza nie musiało wszak oznaczać bezkrytycznej zgo-dy na wszelkie pomysły, szczególnie te dotyczące organizacji Kościoła.Mógł natomiast warunkowo wyrazić zgodę na ordynowanie ju\
w Rzy-mie arcybiskupa - opiekuna relikwii św.Wojciecha.Nie miał on jurys-dykcji metropolitalnej, ale nie był te\
misyjnym episcopus gentium, ta-kim jak Bruno z Kwerfurtu.Był to wprawdzie pomysł ekstrawagancki,ale te\
ten  potomek Greczynki i Sasa był osobą egzaltowaną i skorądo niekonwencjonalnych posunięć" (J.Banaszkiewicz 2000, s.385).Zaspokoiłby w ten sposób pragnienie specjalnego uświetnienia swoje-go  milenijnego" objazdu Rzeszy, nie wprowadzając jednak nowychnapięć w swoje stosunki z niemiecką hierarchią kościelną i nie zmusza-jąc papie\
a do podjęcia niewygodnej decyzji.Przeznaczony do takiejfunkcji  arcybiskup św.Wojciecha męczennika" nie otrzymał paliusza,gdy\
go nie potrzebował - przynajmniej do czasu określonia terytorial-nego zakresu jego kompetencji.Przyjęcie takiego zało\
enia pozwala zrozumieć milczenie współ-czesnych z
ródeł79 i grzecznościowo tylko złagodzone wątpliwościThietmara.Przedstawiciele Kościoła niemieckiego słusznie nie uznalijurysdykcji Gaudentego, je\
eli nie miał paliusza koniecznego do kon-sekrowania biskupów i inicjowania misji chrystianizacyjnych.Brak79 O  zezwoleniu biskupa Rzymu" na objęcie funkcji metropolity przez Gau-dentego mówią, co prawda, Roczniki hildesheimskie, ale ta spisana w połowie XI w.wzmianka lokuje jego siedzibę w Pradze.307paliusza tłumaczy, dlaczego eremici międzyrzeccy, chcący rozpocząćpracę misyjną, z takim uporem próbowali odnalez
ć Brunona lub do-trzeć do papie\
a.Ich determinacja wynikała z tego, \
e nie było komuw Polsce konsekrować biskupa misyjnego, mimo \
e, jak twierdzi Gali(I, 6), Otto III przekazał Bolesławowi  wszelką władzę, jaka w za-kresie [udzielania] godności kościelnych przysługiwała w królestwiepolskim", a więc i prawo inwestytury.A
atwiej wytłumaczyć te\
przyczynÄ™ nerwowego krÄ…\
enia Brunonawokół Polski, do której najwyraz
niej bał się wjechać, licząc się z oporemGaudentego, gdy\
 metropolici nie dopuszczali do pracy na »swoim«obszarze innych misjonarzy, jak tylko zale\
nych od siebie, obawiającsię ograniczania zasięgu metropolii" (A.Weiss 1992, s.250)80.Istot-niejsze jednak było to, \
e Kwerfurtczyk był arcybiskupem z paliuszem(Thietmar VI, 94)81.Co prawda, jako misjonarz nie miał uprawnień(archi)diecezjalnych, ale mógłby pomóc w rozwiązaniu problemów, ja-kie stwarzał Chrobremu  dysfunkcyjny" Gaudenty.Do tego nie chciałdopuścić Henryk II, który najpierw do 1004 r.zwlekał z inwestyturąBrunona, a póz
niej wysłał go na Węgry i na Ruś.Dopiero śmierćGaudentego w 1006 lub 1007 r.oraz chwilowe uspokojenie konfliktuniemiecko-polskiego umo\
liwiły Brunonowi długo oczekiwany przezChrobrego przyjazd do Polski w 1007 albo 1008 r.Paliusz przyznawał wyłącznie papie\
i ka\
dy arcybiskup zaakcep-towany przez swojego władcę (nawet przez cesarza) musiał prosić Sto-licę Apostolską o nadanie tej oznaki jurysdykcji metropolitalnej.Nada-wanie lub odmawianie paliusza było jedynym skutecznym sposobempapieskiej kontroli nad obsadą metropolii [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

milosnikstop.keep.pl