[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Stoi onana najniższym stopniu abstrakcji, jako że abstrahuje tylko od materii jednostkowej,pojedynczej, tj.od poszczególnych rzeczy cielesnych, a zajmuje się w ogóle ciałem:tym, co jest wspólne wszystkim ciałom; a tym jest ruch i zmiana.178 /108/ a.I odp.Owi pierwsi filozofowie to bodajże Jończycy w Azji Mniejszej:Tales, Anaksymander, Anaksymenes VIII i VII wiek przed Chrystusem; HeraklitVI-V wiek przed Chr./109/ a.2 odp.Empedokles poza czterema elementami (ziemia, woda,powietrze, ogień) przyjmował dwie siły poruszające: przyjazń i niezgodę czylinienawiść, które wprowadzają zmianę układów w tychże elementach./110/ a.2 odp.O tym, jak Bóg poznaje wszystko poprzez swoją istotę i jakwszystko w Bogu przedistnieje: patrz wyżej, z.14, 5.6.8.16; z.15, a.3 t.2; 50-57.59-60.79-81.86-88; z.8, 3 t.1 str.154-157.Czy anioł poznaje wszystko poprzezswoją istotę: patrz z.55, 1 t.4 str.181 nn./111/ a.5.Pomysły wieczne rationes aeternae: chodzi o treści, pomysłyrzeczy stworzonych w Bogu istniejące; można równie dobrze użyć wyrazu:prapomysły, pramysły, ale nie prawzory czy pierwowzory.Uzasadnienie tego patrzwyżej, z.15, 3 t.2 str.86-88./112/ a.6 odp.O przyczynach w ogóle i o tym, jak poznanie zmysłowe danezmysłów są poniekąd materią przyczyny: patrz niżej t.9 str.382.Teza tomist.19: Poznanie czerpiemy od rzeczy postrzegalnych.Ponieważ rzeczpostrzegalna nie jest poznawalna umysłowo w rzeczywistości, dlatego oprócz myśliformalnie myślącej, czyli poznającej należy przyjąć istnienie w duszy władzy czynnej,która by odrywała od wyobrażeń formy myślowe ./113/ a.6 na 2.Myśl czynna jest czymś oddzielonym od ciała w tym znaczeniu,że swoją czynność spełnia nie poprzez narząd cielesny; bowiem w swoim bycie iczynności jest niezależną od ciała./114/ a.6 na 2.Chodzi o istniejącą w człowieku wyobraznię wytwórczą: patrzwyżej obj./70/.179 SAOWNICZEK AACICSKO-POLSKIabsolutus bezwzględny, brany niezależnie od czegokolwiek.absolute bezwzględnie, niezależnie od czegokolwiek.abstractio abstrakcja, odrywanie; abstraho odrywam, abstrahuję; abstractus oderwany, wyabstrahowany.accidens przypadłość; accidit przydarza się; jest przypadłością; accidentalis przypadłościowy, uboczny, nieistotny; accidentaliter przez przypadłość,nieistotnie, ubocznie.acceptio przyjęcie czegoś poznawcze, pojmowanie; acceptus przyjętypoznawczo; accipi przyjmuję poznawczo, pojmuję, ujmuję.actio czynność; activum czynnik aktywny; activus czynny, aktywny.actualitas aktualizacja, urzeczywistnienie, ziszczanie.actus 1.rzeczywistość, urzeczywistnienie, ziszczenie, ziścić, aktualizacja; 2.czynność; in actu, actu rzeczywiście, w rzeczywistości, urzeczywistniony,zaktualizowany; actus purus czysta rzeczywistość; actus iprimus, secundus pierwsza, druga rzeczywistość, urzeczywistnienie; actus perfectus, completus, actusImperfectus, incompletus urzeczywistnienie doskonałe, pełne;urzeczywistnieninie niedoskonale, niepełne.addiscendo ucząc się od innych.additio dodanie.aenigma zagadka.aequalitas równość, równowaga; aegualiter równo, równie, na równi; aequ.complexionis patrz complexio; aequ.mixtionis patrz mixtio.aequivoce różnoznacznie, wieloznacznie.aestimativa vis władza osądu.afficio napawać, odczuwać, działać na, wprawiać w stan,.usposabiać; affectus,affectiones afekty, przywiązania uczuciowe.alienatio a sensibus zawieszenie czynności zmysłów; odejście od zmysłów.aliquis jakiś, jakowyś; aliqualiter coś niecoś.alteratio zmiana jakościowa.anima dusza; animatum ożywione; primum animatum pierwsze ożywione; a.intellectiva dusza umysłowa, myśląca; a.rationalis dusza rozumna; a.sensitiva, sensibilis dusza zmysłowa; a.vegetativa, vegetabilis duszawegetatywna; a.coniuncta dusza połączona x ciałem; a.separata duszaodłączona od ciała.animalis przymiotnik od dusza: anima, psyche, stąd psychiczny; vita animalls życie psychiczne, naturalne, wegetatywno-zwierzęce; corpus animale ciałopsychiczne: mające życie psychiczne, naturalne; appetitus animalls pożądanie.idące za poznaniem, w przeciwieństwie do appetitus natuiralis pożądanieidące za formą naturalną.180 animal uwierzę jako rodzaj wspólny dla ludzi l nierozumnych zwierząt; animalitas zwierzęcość; an.ferox, silvester dzikie zwierzę; animal domestlcum zwierzę domowe; an.sociale istota społeczna.appetitus pożądanie; appetltivum dziedzina pożądania, pożądanie; appeto pożądam; appetens pożądawca, pożądający; appetltivus pożądawczy;appetibilis pożądalny; appetibile rzecz pożądalna; app.naturalis pożądanie naturalne; app.animalis pożądanie Idące za poznaniem; app.intellectivus pożądanie umysłowe; app.sensitivus, sensualis, sensualitas pożądanie zmysłowe dzielące się na app.concupiscibilis pożądanie pożądliwel na app.trascibilis pożądanie gniewliwe, ale raczej używa się visconcupiscibilis siła pożądliwa i vis irasci.bilis siła gniewliwa, bojowa.apprehensio pierwsze zetknięcie ale umysłu z rzeczą i pieirwsze jej uchwycenie,ujęcie, pojęcie: dotyczy sedna rzeczy; apprehendo chwytam myślą, kapuję,pojmuję; apprehensum pojęcie; simplex appr. pierwsze, intuicyjneuchwycenie myślą rzeczy: rozumienie jej.aptitudo podatność, przystosowalność.arbitrium. patrz liberum arb.arduum trudy.argumentatio argumentacja, argumentowanie, uzasadnianiears sztuka, artyzm; artificiata dasiela sztuki, artyzmu; artifex artysta-rzemleślnik.assensus przekonanie, przeświadczenie, uznanie za prawdę;.assentio uznaję zaprawdę, za słuszne, jestem przekonany.assimilatio upodobnienie.auctor twórca, sprawca.auditus słuch.augumentum wzrost, rozrost; vis augumentativa władza, wzrostu.beatitudo szczęście.bonum dobro; bonitas dobroć; bonus dobry; b.commune dobro wspólne; b.particulare dobro partykularne.brutum zwierzę nierozumne.cadere sub podpadać pod, być przedmiotem.capacitas pojemność; capax pojemny.causa przyczyna; causalitas przyczynowość; causalis przyczynowy;causaliter przyczynowo; c.finalis celowa; c.materialis materialna; c.formalis formalna; c.efficiens sprawcza; c.agens działająca; c.uni.versalis powszechna; c.particularis partykularna; c.per se przyczynaIstotna, zasadnicza; c.per accidens przyczyna przypadłościowa, nieistotna,uboczna; c.propria przyczyna właściwa, własna.cerebrum mózg.certitudo pewność; certus pewny.coactio przymus, zniewolenie, gwałt.coaeternitas współwieczność.cogitatio myślenie, zastanawianie się; cogito myślę, zastanawiam się; viscogitativa .patrz via.181 cognosco poznaję; cognitio poznawanie, poznanie; cognoscitivus poznawczy,mający poznanie; cognscens poznawcą, poznający, cognoscibilis poznawalny; cognoscibile to, co poznawalne; oognoscibilitas poznawalność; vires potentiae cognoscitivae władze poznawcze; cognitiointellectiva poznanie umysłowe; c [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl milosnikstop.keep.pl
.Stoi onana najniższym stopniu abstrakcji, jako że abstrahuje tylko od materii jednostkowej,pojedynczej, tj.od poszczególnych rzeczy cielesnych, a zajmuje się w ogóle ciałem:tym, co jest wspólne wszystkim ciałom; a tym jest ruch i zmiana.178 /108/ a.I odp.Owi pierwsi filozofowie to bodajże Jończycy w Azji Mniejszej:Tales, Anaksymander, Anaksymenes VIII i VII wiek przed Chrystusem; HeraklitVI-V wiek przed Chr./109/ a.2 odp.Empedokles poza czterema elementami (ziemia, woda,powietrze, ogień) przyjmował dwie siły poruszające: przyjazń i niezgodę czylinienawiść, które wprowadzają zmianę układów w tychże elementach./110/ a.2 odp.O tym, jak Bóg poznaje wszystko poprzez swoją istotę i jakwszystko w Bogu przedistnieje: patrz wyżej, z.14, 5.6.8.16; z.15, a.3 t.2; 50-57.59-60.79-81.86-88; z.8, 3 t.1 str.154-157.Czy anioł poznaje wszystko poprzezswoją istotę: patrz z.55, 1 t.4 str.181 nn./111/ a.5.Pomysły wieczne rationes aeternae: chodzi o treści, pomysłyrzeczy stworzonych w Bogu istniejące; można równie dobrze użyć wyrazu:prapomysły, pramysły, ale nie prawzory czy pierwowzory.Uzasadnienie tego patrzwyżej, z.15, 3 t.2 str.86-88./112/ a.6 odp.O przyczynach w ogóle i o tym, jak poznanie zmysłowe danezmysłów są poniekąd materią przyczyny: patrz niżej t.9 str.382.Teza tomist.19: Poznanie czerpiemy od rzeczy postrzegalnych.Ponieważ rzeczpostrzegalna nie jest poznawalna umysłowo w rzeczywistości, dlatego oprócz myśliformalnie myślącej, czyli poznającej należy przyjąć istnienie w duszy władzy czynnej,która by odrywała od wyobrażeń formy myślowe ./113/ a.6 na 2.Myśl czynna jest czymś oddzielonym od ciała w tym znaczeniu,że swoją czynność spełnia nie poprzez narząd cielesny; bowiem w swoim bycie iczynności jest niezależną od ciała./114/ a.6 na 2.Chodzi o istniejącą w człowieku wyobraznię wytwórczą: patrzwyżej obj./70/.179 SAOWNICZEK AACICSKO-POLSKIabsolutus bezwzględny, brany niezależnie od czegokolwiek.absolute bezwzględnie, niezależnie od czegokolwiek.abstractio abstrakcja, odrywanie; abstraho odrywam, abstrahuję; abstractus oderwany, wyabstrahowany.accidens przypadłość; accidit przydarza się; jest przypadłością; accidentalis przypadłościowy, uboczny, nieistotny; accidentaliter przez przypadłość,nieistotnie, ubocznie.acceptio przyjęcie czegoś poznawcze, pojmowanie; acceptus przyjętypoznawczo; accipi przyjmuję poznawczo, pojmuję, ujmuję.actio czynność; activum czynnik aktywny; activus czynny, aktywny.actualitas aktualizacja, urzeczywistnienie, ziszczanie.actus 1.rzeczywistość, urzeczywistnienie, ziszczenie, ziścić, aktualizacja; 2.czynność; in actu, actu rzeczywiście, w rzeczywistości, urzeczywistniony,zaktualizowany; actus purus czysta rzeczywistość; actus iprimus, secundus pierwsza, druga rzeczywistość, urzeczywistnienie; actus perfectus, completus, actusImperfectus, incompletus urzeczywistnienie doskonałe, pełne;urzeczywistnieninie niedoskonale, niepełne.addiscendo ucząc się od innych.additio dodanie.aenigma zagadka.aequalitas równość, równowaga; aegualiter równo, równie, na równi; aequ.complexionis patrz complexio; aequ.mixtionis patrz mixtio.aequivoce różnoznacznie, wieloznacznie.aestimativa vis władza osądu.afficio napawać, odczuwać, działać na, wprawiać w stan,.usposabiać; affectus,affectiones afekty, przywiązania uczuciowe.alienatio a sensibus zawieszenie czynności zmysłów; odejście od zmysłów.aliquis jakiś, jakowyś; aliqualiter coś niecoś.alteratio zmiana jakościowa.anima dusza; animatum ożywione; primum animatum pierwsze ożywione; a.intellectiva dusza umysłowa, myśląca; a.rationalis dusza rozumna; a.sensitiva, sensibilis dusza zmysłowa; a.vegetativa, vegetabilis duszawegetatywna; a.coniuncta dusza połączona x ciałem; a.separata duszaodłączona od ciała.animalis przymiotnik od dusza: anima, psyche, stąd psychiczny; vita animalls życie psychiczne, naturalne, wegetatywno-zwierzęce; corpus animale ciałopsychiczne: mające życie psychiczne, naturalne; appetitus animalls pożądanie.idące za poznaniem, w przeciwieństwie do appetitus natuiralis pożądanieidące za formą naturalną.180 animal uwierzę jako rodzaj wspólny dla ludzi l nierozumnych zwierząt; animalitas zwierzęcość; an.ferox, silvester dzikie zwierzę; animal domestlcum zwierzę domowe; an.sociale istota społeczna.appetitus pożądanie; appetltivum dziedzina pożądania, pożądanie; appeto pożądam; appetens pożądawca, pożądający; appetltivus pożądawczy;appetibilis pożądalny; appetibile rzecz pożądalna; app.naturalis pożądanie naturalne; app.animalis pożądanie Idące za poznaniem; app.intellectivus pożądanie umysłowe; app.sensitivus, sensualis, sensualitas pożądanie zmysłowe dzielące się na app.concupiscibilis pożądanie pożądliwel na app.trascibilis pożądanie gniewliwe, ale raczej używa się visconcupiscibilis siła pożądliwa i vis irasci.bilis siła gniewliwa, bojowa.apprehensio pierwsze zetknięcie ale umysłu z rzeczą i pieirwsze jej uchwycenie,ujęcie, pojęcie: dotyczy sedna rzeczy; apprehendo chwytam myślą, kapuję,pojmuję; apprehensum pojęcie; simplex appr. pierwsze, intuicyjneuchwycenie myślą rzeczy: rozumienie jej.aptitudo podatność, przystosowalność.arbitrium. patrz liberum arb.arduum trudy.argumentatio argumentacja, argumentowanie, uzasadnianiears sztuka, artyzm; artificiata dasiela sztuki, artyzmu; artifex artysta-rzemleślnik.assensus przekonanie, przeświadczenie, uznanie za prawdę;.assentio uznaję zaprawdę, za słuszne, jestem przekonany.assimilatio upodobnienie.auctor twórca, sprawca.auditus słuch.augumentum wzrost, rozrost; vis augumentativa władza, wzrostu.beatitudo szczęście.bonum dobro; bonitas dobroć; bonus dobry; b.commune dobro wspólne; b.particulare dobro partykularne.brutum zwierzę nierozumne.cadere sub podpadać pod, być przedmiotem.capacitas pojemność; capax pojemny.causa przyczyna; causalitas przyczynowość; causalis przyczynowy;causaliter przyczynowo; c.finalis celowa; c.materialis materialna; c.formalis formalna; c.efficiens sprawcza; c.agens działająca; c.uni.versalis powszechna; c.particularis partykularna; c.per se przyczynaIstotna, zasadnicza; c.per accidens przyczyna przypadłościowa, nieistotna,uboczna; c.propria przyczyna właściwa, własna.cerebrum mózg.certitudo pewność; certus pewny.coactio przymus, zniewolenie, gwałt.coaeternitas współwieczność.cogitatio myślenie, zastanawianie się; cogito myślę, zastanawiam się; viscogitativa .patrz via.181 cognosco poznaję; cognitio poznawanie, poznanie; cognoscitivus poznawczy,mający poznanie; cognscens poznawcą, poznający, cognoscibilis poznawalny; cognoscibile to, co poznawalne; oognoscibilitas poznawalność; vires potentiae cognoscitivae władze poznawcze; cognitiointellectiva poznanie umysłowe; c [ Pobierz całość w formacie PDF ]