[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wpływ socjalizacyjny na człowieka ma grupa rówieśnicza, grono przyjaciół, organizacje, do których należy,miejsca, w których pracuje, to, co czyta i co ogląda na ekranie telewizora oraz na reklamowych bilboardachzapełniających współczesne miasta (Tillman 1996).W toku socjalizacji człowiek poznaje i przyswaja sobie:" Umiejętności, które leżą u podstaw wszelkich interakcji społecznych, takie jak znajomość społeczniekonstruowanych systemów znaczeń, zdolność rozumienie znaków, w tym języka oraz symboli; takżeumiejętnośćposługiwania się nimi oraz poznanie procedur interpretacyjnych zachowań innych ludzi.Normy i wzory zachowań; zarówno społecznie akceptowane i kulturowo określone wzory zaspokajaniabiologicznych potrzeb i popędów138 Część druga.Człowiek w społeczeństwie(głodu, popędu seksualnego etc), jak i wzory reakcji emocjonalnych.Uczy się, jak zachowywać się wokreślonych sytuacjach i jak te sytuacje rozpoznawać." Wartości." Umiejętność posługiwania się rozmaitymi przedmiotami, która jest konieczna do sprawnegofunkcjonowania w danej cywilizacji, a nawet wręcz do przeżycia.W społeczeństwach zbieracko-myśliwskich była to na przykład umiejętność polowania, w cywilizacji współczesnej zaś może nią byćumiejętność łączenia się z Internetem (Jasińska-Kania 1991: 91).Ponadto w toku socjalizacji człowiek kształtuje swoją osobowość i określa własną tożsamość.Uczenie się tych wszystkich umiejętności opiera się na trzech mechanizmach.Jednym z nich jestwzmacnianie.Zachowania właściwe" zostają nagrodzone i w ten sposób skojarzone z przyjemnością,niepożądane zaś - ukarane i skojarzone z przykrością.Jeśli dotkniemy rozpalonej blachy, to poparzymysobie rękę i więcej tego robić nie będziemy, nie chcąc narażać się na ból.W przypadku społeczniepożądanych zachowań pozytywnym wzmocnieniem jest pochwała, szacunek otoczenia, niekiedygratyfikacja materialna, a w rodzinie - zadowolenie matki czy ojca wyrażone uśmiechem bądz uściskiem.Negatywnym wzmocnieniem jest niedopuszczenie przez kolegów do wspólnej zabawy czy odmowa matkipocałowania na dobranoc.Drugim mechanizmem jest naśladowanie.Widząc, jak wokół nas zachowują się inni ludzie, zaczynamyzachowywać się podobnie.Mała dziewczynka, przypatrując się mamie zagniatającej ciasto na kluski, bawisię, przygotowując podobne ciasto swoim lalkom z wyproszonej od matki mąki lub z piasku wpiaskownicy.Trzecim wreszcie mechanizmem uczenia się, właściwym tylko człowiekowi, jest przekazsymboliczny.Człowiek znaczną część wiedzy0 tym, co jest dobre, a co złe, i jak się należy zachowywać w różnych sytuacjach, uzyskuje przezpouczenia słowne ze strony innych ludzi, a także dzięki rozmaitym tekstom pisanym.Tak rozumiana socjalizacja jest procesem, który nigdy się nie kończy i trwa tak długo, jak długo żyjeczłowiek.Dorastając, a następnie starzejąc się osobnik musi przyswajać sobie coraz to nowe wzory zachowań.To, co wypada" nastolatkowi (na przykład obejmowanie i całowanie dziewczyny w miejscu publicznym czyszaleńcze tańce w dyskotece) nie uchodzi staruszkowi.Wzory zachowania właściwe studentowi nie sąwłaściwe dyrektorowi przedsiębiorstwa.Inne wzory zachowania obowiązują barmankę, a inne zakonnicę.Każdy z nas w toku swojego życia, idąc do szkoły, zaczynając pracę, awansując, przechodząc naemeryturę, żeniąc się czy wychodząc za mąż, musi uczyć się coraz to nowych wzorówRozdział VI.Socjalizacja 139zachowań, w znacznej mierze dlatego, że otoczenie społeczne spodziewa się po nim innego rodzajuzachowywania się.Konfiguracje wzorów zachowania odnoszące się do rozmaitych usytuowań ludzi w zbiorowościachsocjologowie nazywają rolami społecznymi.2.OsobowośćKażdy człowiek ma swój własny sposób reagowania ruchowego i emocjonalnego; także określonąwyobraznię i pamięć.Ma też właściwe sobie postawy, motywacje, dążenia i zainteresowania.Właściwydanemu człowiekowi sposób postrzegania samego siebie i tego, co go otacza, jego pragnienia, a takżekonflikty, jakie go dręczą, jego życie osobiste i wewnętrzne oraz jego zachowania społeczne - wszystkoto razem składa się na jego osobowość.W klasycznym ujęciu psychologii termin osobowość jest używany dla oznaczenia zorganizowanejstruktury cech indywidualnych i sposobów zachowania, które decydują o sposobach przystosowania siędanej jednostki do jej środowiska" (Hilgard 1967: 658, Strelau 1977: 684).W psychologicznych badaniachosobowości występują trzy kierunki zainteresowań.Jednym jest zainteresowanie genezą osobowości imechanizmami jej przekształceń; drugim - zainteresowanie elementami, z jakich składa się osobowość, iich wzajemnymi powiązaniami; trzecim zaś bliskie fizjologii zainteresowanie strukturami nerwowymiumożliwiającymi powstanie takiej zorganizowanej całości, jaką jest osobowość [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl milosnikstop.keep.pl
.Wpływ socjalizacyjny na człowieka ma grupa rówieśnicza, grono przyjaciół, organizacje, do których należy,miejsca, w których pracuje, to, co czyta i co ogląda na ekranie telewizora oraz na reklamowych bilboardachzapełniających współczesne miasta (Tillman 1996).W toku socjalizacji człowiek poznaje i przyswaja sobie:" Umiejętności, które leżą u podstaw wszelkich interakcji społecznych, takie jak znajomość społeczniekonstruowanych systemów znaczeń, zdolność rozumienie znaków, w tym języka oraz symboli; takżeumiejętnośćposługiwania się nimi oraz poznanie procedur interpretacyjnych zachowań innych ludzi.Normy i wzory zachowań; zarówno społecznie akceptowane i kulturowo określone wzory zaspokajaniabiologicznych potrzeb i popędów138 Część druga.Człowiek w społeczeństwie(głodu, popędu seksualnego etc), jak i wzory reakcji emocjonalnych.Uczy się, jak zachowywać się wokreślonych sytuacjach i jak te sytuacje rozpoznawać." Wartości." Umiejętność posługiwania się rozmaitymi przedmiotami, która jest konieczna do sprawnegofunkcjonowania w danej cywilizacji, a nawet wręcz do przeżycia.W społeczeństwach zbieracko-myśliwskich była to na przykład umiejętność polowania, w cywilizacji współczesnej zaś może nią byćumiejętność łączenia się z Internetem (Jasińska-Kania 1991: 91).Ponadto w toku socjalizacji człowiek kształtuje swoją osobowość i określa własną tożsamość.Uczenie się tych wszystkich umiejętności opiera się na trzech mechanizmach.Jednym z nich jestwzmacnianie.Zachowania właściwe" zostają nagrodzone i w ten sposób skojarzone z przyjemnością,niepożądane zaś - ukarane i skojarzone z przykrością.Jeśli dotkniemy rozpalonej blachy, to poparzymysobie rękę i więcej tego robić nie będziemy, nie chcąc narażać się na ból.W przypadku społeczniepożądanych zachowań pozytywnym wzmocnieniem jest pochwała, szacunek otoczenia, niekiedygratyfikacja materialna, a w rodzinie - zadowolenie matki czy ojca wyrażone uśmiechem bądz uściskiem.Negatywnym wzmocnieniem jest niedopuszczenie przez kolegów do wspólnej zabawy czy odmowa matkipocałowania na dobranoc.Drugim mechanizmem jest naśladowanie.Widząc, jak wokół nas zachowują się inni ludzie, zaczynamyzachowywać się podobnie.Mała dziewczynka, przypatrując się mamie zagniatającej ciasto na kluski, bawisię, przygotowując podobne ciasto swoim lalkom z wyproszonej od matki mąki lub z piasku wpiaskownicy.Trzecim wreszcie mechanizmem uczenia się, właściwym tylko człowiekowi, jest przekazsymboliczny.Człowiek znaczną część wiedzy0 tym, co jest dobre, a co złe, i jak się należy zachowywać w różnych sytuacjach, uzyskuje przezpouczenia słowne ze strony innych ludzi, a także dzięki rozmaitym tekstom pisanym.Tak rozumiana socjalizacja jest procesem, który nigdy się nie kończy i trwa tak długo, jak długo żyjeczłowiek.Dorastając, a następnie starzejąc się osobnik musi przyswajać sobie coraz to nowe wzory zachowań.To, co wypada" nastolatkowi (na przykład obejmowanie i całowanie dziewczyny w miejscu publicznym czyszaleńcze tańce w dyskotece) nie uchodzi staruszkowi.Wzory zachowania właściwe studentowi nie sąwłaściwe dyrektorowi przedsiębiorstwa.Inne wzory zachowania obowiązują barmankę, a inne zakonnicę.Każdy z nas w toku swojego życia, idąc do szkoły, zaczynając pracę, awansując, przechodząc naemeryturę, żeniąc się czy wychodząc za mąż, musi uczyć się coraz to nowych wzorówRozdział VI.Socjalizacja 139zachowań, w znacznej mierze dlatego, że otoczenie społeczne spodziewa się po nim innego rodzajuzachowywania się.Konfiguracje wzorów zachowania odnoszące się do rozmaitych usytuowań ludzi w zbiorowościachsocjologowie nazywają rolami społecznymi.2.OsobowośćKażdy człowiek ma swój własny sposób reagowania ruchowego i emocjonalnego; także określonąwyobraznię i pamięć.Ma też właściwe sobie postawy, motywacje, dążenia i zainteresowania.Właściwydanemu człowiekowi sposób postrzegania samego siebie i tego, co go otacza, jego pragnienia, a takżekonflikty, jakie go dręczą, jego życie osobiste i wewnętrzne oraz jego zachowania społeczne - wszystkoto razem składa się na jego osobowość.W klasycznym ujęciu psychologii termin osobowość jest używany dla oznaczenia zorganizowanejstruktury cech indywidualnych i sposobów zachowania, które decydują o sposobach przystosowania siędanej jednostki do jej środowiska" (Hilgard 1967: 658, Strelau 1977: 684).W psychologicznych badaniachosobowości występują trzy kierunki zainteresowań.Jednym jest zainteresowanie genezą osobowości imechanizmami jej przekształceń; drugim - zainteresowanie elementami, z jakich składa się osobowość, iich wzajemnymi powiązaniami; trzecim zaś bliskie fizjologii zainteresowanie strukturami nerwowymiumożliwiającymi powstanie takiej zorganizowanej całości, jaką jest osobowość [ Pobierz całość w formacie PDF ]