[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. Tylko siła gra rolę, mówca budzipogardę", i to nie tylko gadatliwy, który swą wymową budzi odrazę, alenawet dobry". Srogi żołnierz budzi sympatię", wasza zaś nauka leżyzupełnie odłogiem. Ludzie mówi dochodzą swoich praw nie przypomocy formułek prawnych, lecz oręża".Wobec tego, Sulpicjuszu, forummusi ustąpić obozowi, pokój wojnie, pióro mieczowi, cień słońcu33.Niechwreszcie pierwsze miejsce w rzeczypospolitej zajmie ta sztuka, która zapew-nia jej pierwszeństwo między wszystkimi narodami.Katon jednak stwier-dza, że ja przesadzam w moich pochwałach i zapominam, iż w czasie całejwojny z Mitrydatesem walczyliśmy ze słabymi kobietami.Ja mam zgoła inneprzekonanie, sędziowie, ale przedstawię je pokrótce, bo to nie należy dosprawy.Jeżeli zasługują na pogardę wszystkie wojny, które prowadziliśmyz Grekami, to trzeba wyśmiać zwycięstwo odniesione przez ManiuszaKuriusza nad królem Pyrrusem, Tytusa Flamininusa nad Filipem, MarkaFulwiusza nad Etolami, Lucjusza Paulusa nad królem Perseuszem, Kwintu-sa Metellusa nad Pseudo-Filipem, Lucjusza Mummiusza nad Koryntyjczyka-32Kwintus Enniusz (239 169) wczesny poeta rzymski; urywki pochodzą z 8 księgijego dzieła Annales (Roczniki).Zob.też przypis 15 s.125.33Mówca przeciwstawia tu ciche życie uczonego prawnika ruchliwemu życiu żołnierzaspędzanemu w pyle i skwarze słonecznym. mi34.Ale jeśli wojny te były tak poważne, a odniesione w nich zwycięstwazapewniły nam sławę, dlaczego gardzisz ludami azjatyckimi i Mitrydatesemjako wrogiem? Z dokumentów dotyczących starych dziejów wiem, że na-ród rzymski prowadził bardzo ciężką wojnę z Antiochem.Zwycięzca w tejwojnie, Lucjusz Scypion, zdobył sobie sławę równie wielką jak jego brat,który dał jej wyraz w przydomku przybranym przez siebie po zdobyciuAfryki.Taki sam zaszczytny przydomek przybrał sobie jego brat od imie-nia Azji35.W wojnie tej wsławił się także niezwykłym męstwem twójpradziad, Marek Katon36.Będąc człowiekiem, jak sobie wyobrażam, podob-nym do ciebie, nigdy by nie był wyruszył na tę wyprawę, gdyby się byłspodziewał, że przyjdzie mu walczyć ze słabymi kobietami.A i senat, gdybynie był uważał tej wojny za trudną i niebezpieczną, nie byłby się układałz Publiuszem Afrykańczykiem, aby jako legat wyruszył do brata, skoro Afry-kańczyk po wypędzeniu Hannibala z Italii i Afryki i po zgniecemu Kartagi-ny37 dopiero co uwolnił rzeczpospolitą od ogromnych niebezpieczeństw.I jeżeli dokładnie przemyślisz, jaką potęgę reprezentował Mitrydates, cozdziałał i jakim był człowiekiem, postawisz go wyżej od wszystkich królów,z którymi walczył naród rzymski.Lucjusz Sulla, który był dzielnym, su-rowym i doświadczonym wodzem, żeby już nie wymieniać innych jego zalet,i miał na swe usługi liczne, doskonale wyćwiczone wojsko, dał mu pokój,choć Mitrydates rozniecił wojnę w całej Azji38.Ojciec mego klienta, Lucjusz34Mamusz Kunusz w wojnie z plemieniem italskim Sammtów pokonał króla EpiruPyrrusa w bitwie pod Benewentem w 275 r., Tytus Kwinkcjusz Flamminus pokonał królamacedońskiego Filipa w bitwie pod Kynoskefale w Tessaln w 197 r.; Marek FulwiuszNobilior odniósł zwycięstwo nad Etolami koło Cefalemi, jednej z największych wyspjońskich, w 187 r.; Lucjusz Emiliusz Paulus pokonał króla Perseusza w bitwie pod Pydną w168 r.; Kwintus Cecyliusz Mettelus pokonał w 148 r.samozwańca Andnskosa, który podającsię za syna króla macedońskiego Perseusza wzniecił pod imieniem króla Filipa powstaniemacedońskie przeciw Rzymianom; Lucjusz Mummiusz pobił Greków na Istmie, obiegłKorynt i w 146 r.zburzył go, kładąc kres niepodległości Grecji.35Antioch III Wielki, król państwa Seleucydów, prowadził wojnę z Rzymianami w la-tach 192 190.Wojskami rzymskimi dowodził Lucjusz Scypion; towarzyszył mu bratjego Pubhusz (Africanus), zwycięzca Hannibala.Ich zwycięstwo pod Magnezją w 190 rzadecydowało o losach całej wojny: Antioch zrzekł się wszystkich posiadłości w Azji iwpłacił wielką kontrybucję wojenną; Lucjusz Scypion otrzymał przydomek Asiaticus.36Marek Porcjusz Katon brał udział w wojnie z Antiochem jako trybun wojskowy poddowództwem Maniusza Acyliusza Glabriona i odznaczył się w zwycięskiej bitwieRzymian pod Termopilami w 191 r.37W czasie II wojny punickiej (218 201) Pubhusz Korneliusz Scypion pokonałHannibala w bitwie pod Zamą w 202 r., zwycięstwo to przypieczętowało losKartaginy.38Mowa o podbojach króla Pontu Mitrydatesa w latach 88 86 w prowincjach rzym-skich Azji i Grecji.Rzymianie, uwikłani w wojnę ze sprzymierzeńcami, a potem zajęciwojną domową me mogli zapobiec tym podbojom, w 86 r.Sulla wyruszył jednak na Wschód,zdobył Ateny i pokonawszy jeszcze dwukrotnie Mitrydatesa zawarł z nim pokój w 84 r. Murena, nie szczędząc wysiłków nękał go dniem i nocą, ale zostawił poskro-miwszy go raczej, niż pokonawszy39.Król ten poświęciwszy parę lat nawzmożone i planowe przygotowania wojenne, nabrał takiej nadziei i ape-tytów, że spodziewał się połączyć ocean z Pontem i wojska Sertoriusza zeswoimi siłami40.Na wojnę tę wysłano dwu konsulów41, przy czym jedenmiał ścigać Mitrydatesa, a drugi osłaniać Bitynię.Sromotna klęska tegoostatniego na lądzie i morzu niepomiernie zwiększyła bogactwa i sławę króla [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl milosnikstop.keep.pl
. Tylko siła gra rolę, mówca budzipogardę", i to nie tylko gadatliwy, który swą wymową budzi odrazę, alenawet dobry". Srogi żołnierz budzi sympatię", wasza zaś nauka leżyzupełnie odłogiem. Ludzie mówi dochodzą swoich praw nie przypomocy formułek prawnych, lecz oręża".Wobec tego, Sulpicjuszu, forummusi ustąpić obozowi, pokój wojnie, pióro mieczowi, cień słońcu33.Niechwreszcie pierwsze miejsce w rzeczypospolitej zajmie ta sztuka, która zapew-nia jej pierwszeństwo między wszystkimi narodami.Katon jednak stwier-dza, że ja przesadzam w moich pochwałach i zapominam, iż w czasie całejwojny z Mitrydatesem walczyliśmy ze słabymi kobietami.Ja mam zgoła inneprzekonanie, sędziowie, ale przedstawię je pokrótce, bo to nie należy dosprawy.Jeżeli zasługują na pogardę wszystkie wojny, które prowadziliśmyz Grekami, to trzeba wyśmiać zwycięstwo odniesione przez ManiuszaKuriusza nad królem Pyrrusem, Tytusa Flamininusa nad Filipem, MarkaFulwiusza nad Etolami, Lucjusza Paulusa nad królem Perseuszem, Kwintu-sa Metellusa nad Pseudo-Filipem, Lucjusza Mummiusza nad Koryntyjczyka-32Kwintus Enniusz (239 169) wczesny poeta rzymski; urywki pochodzą z 8 księgijego dzieła Annales (Roczniki).Zob.też przypis 15 s.125.33Mówca przeciwstawia tu ciche życie uczonego prawnika ruchliwemu życiu żołnierzaspędzanemu w pyle i skwarze słonecznym. mi34.Ale jeśli wojny te były tak poważne, a odniesione w nich zwycięstwazapewniły nam sławę, dlaczego gardzisz ludami azjatyckimi i Mitrydatesemjako wrogiem? Z dokumentów dotyczących starych dziejów wiem, że na-ród rzymski prowadził bardzo ciężką wojnę z Antiochem.Zwycięzca w tejwojnie, Lucjusz Scypion, zdobył sobie sławę równie wielką jak jego brat,który dał jej wyraz w przydomku przybranym przez siebie po zdobyciuAfryki.Taki sam zaszczytny przydomek przybrał sobie jego brat od imie-nia Azji35.W wojnie tej wsławił się także niezwykłym męstwem twójpradziad, Marek Katon36.Będąc człowiekiem, jak sobie wyobrażam, podob-nym do ciebie, nigdy by nie był wyruszył na tę wyprawę, gdyby się byłspodziewał, że przyjdzie mu walczyć ze słabymi kobietami.A i senat, gdybynie był uważał tej wojny za trudną i niebezpieczną, nie byłby się układałz Publiuszem Afrykańczykiem, aby jako legat wyruszył do brata, skoro Afry-kańczyk po wypędzeniu Hannibala z Italii i Afryki i po zgniecemu Kartagi-ny37 dopiero co uwolnił rzeczpospolitą od ogromnych niebezpieczeństw.I jeżeli dokładnie przemyślisz, jaką potęgę reprezentował Mitrydates, cozdziałał i jakim był człowiekiem, postawisz go wyżej od wszystkich królów,z którymi walczył naród rzymski.Lucjusz Sulla, który był dzielnym, su-rowym i doświadczonym wodzem, żeby już nie wymieniać innych jego zalet,i miał na swe usługi liczne, doskonale wyćwiczone wojsko, dał mu pokój,choć Mitrydates rozniecił wojnę w całej Azji38.Ojciec mego klienta, Lucjusz34Mamusz Kunusz w wojnie z plemieniem italskim Sammtów pokonał króla EpiruPyrrusa w bitwie pod Benewentem w 275 r., Tytus Kwinkcjusz Flamminus pokonał królamacedońskiego Filipa w bitwie pod Kynoskefale w Tessaln w 197 r.; Marek FulwiuszNobilior odniósł zwycięstwo nad Etolami koło Cefalemi, jednej z największych wyspjońskich, w 187 r.; Lucjusz Emiliusz Paulus pokonał króla Perseusza w bitwie pod Pydną w168 r.; Kwintus Cecyliusz Mettelus pokonał w 148 r.samozwańca Andnskosa, który podającsię za syna króla macedońskiego Perseusza wzniecił pod imieniem króla Filipa powstaniemacedońskie przeciw Rzymianom; Lucjusz Mummiusz pobił Greków na Istmie, obiegłKorynt i w 146 r.zburzył go, kładąc kres niepodległości Grecji.35Antioch III Wielki, król państwa Seleucydów, prowadził wojnę z Rzymianami w la-tach 192 190.Wojskami rzymskimi dowodził Lucjusz Scypion; towarzyszył mu bratjego Pubhusz (Africanus), zwycięzca Hannibala.Ich zwycięstwo pod Magnezją w 190 rzadecydowało o losach całej wojny: Antioch zrzekł się wszystkich posiadłości w Azji iwpłacił wielką kontrybucję wojenną; Lucjusz Scypion otrzymał przydomek Asiaticus.36Marek Porcjusz Katon brał udział w wojnie z Antiochem jako trybun wojskowy poddowództwem Maniusza Acyliusza Glabriona i odznaczył się w zwycięskiej bitwieRzymian pod Termopilami w 191 r.37W czasie II wojny punickiej (218 201) Pubhusz Korneliusz Scypion pokonałHannibala w bitwie pod Zamą w 202 r., zwycięstwo to przypieczętowało losKartaginy.38Mowa o podbojach króla Pontu Mitrydatesa w latach 88 86 w prowincjach rzym-skich Azji i Grecji.Rzymianie, uwikłani w wojnę ze sprzymierzeńcami, a potem zajęciwojną domową me mogli zapobiec tym podbojom, w 86 r.Sulla wyruszył jednak na Wschód,zdobył Ateny i pokonawszy jeszcze dwukrotnie Mitrydatesa zawarł z nim pokój w 84 r. Murena, nie szczędząc wysiłków nękał go dniem i nocą, ale zostawił poskro-miwszy go raczej, niż pokonawszy39.Król ten poświęciwszy parę lat nawzmożone i planowe przygotowania wojenne, nabrał takiej nadziei i ape-tytów, że spodziewał się połączyć ocean z Pontem i wojska Sertoriusza zeswoimi siłami40.Na wojnę tę wysłano dwu konsulów41, przy czym jedenmiał ścigać Mitrydatesa, a drugi osłaniać Bitynię.Sromotna klęska tegoostatniego na lądzie i morzu niepomiernie zwiększyła bogactwa i sławę króla [ Pobierz całość w formacie PDF ]