konflikt i spoleczenstwo Janusz Mucha

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zakładając nawetczęściową poprawność interpretacji poglądów K.Mark�sa przypomnieć należałoby, że jako gwałtowne anali-30R.Dubin, Industrial Conflict and Social Welfare, w: TheJournal of Conflict Resolution" 1957, vol.I, nr 2.31E.Dahrendorf, Class and Class Conflict, s.133 - 135.184zował on na ogół (w pracach naukowych, niektórychpolitycznych, gdzie znalezć można liczne metaforyi sformułowania przesadne) nie wszelkie, lecz konkret�ne typy konfliktów klasowych w danych warunkachspołeczno-historycznych.Konflikt klasowy ma u niegozresztą inne znaczenie, niż w założeniu formalistycz-nej i ahistorycznej przecież koncepcji R.Dahrendorfa.Trudno więc o jednoznaczne porównania.Karol Markssądził, że konflikt klasowy (w jego znaczeniu tego ter�minu) będzie stawał się coraz bardziej gwałtowny.Cho�dziło mu jednak o historyczne formy konfliktu.Nasu�wają się jeszcze dwie uwagi.Po pierwsze zarównoK.Marks jak i F.Engels (nie mówiąc już o marksistachwspółczesnych) sami uczestniczyli w walce klasowej,która toczyła się nie tyle na barykadach, ile przybie�rała formę nacisku na rządy ze strony rosnącej w siłęi powoli stającej się legalną proletariackiej grupy in�teresu.Po drugie zgadzając się z R.Dahrendorfem,że założenie konfliktu między klasami jest w koncepcjimarksowskiej częścią definicji klasy, trudno zgodzić sięz tezą, że Marks postulował przyjęcie ostrego i gwał�townego konfliktu (�walka klas�) jako część definicjiklasy"32.Argumentem za taką interpretacją ma byćużycie terminu walka klas".Zupełnie nie widzę po�wodu, aby do przypisywanego komuś pojęcia ogólnegoprzywiązywać jeden tylko, przez siebie wybrany de-sygnat danego terminu.Ralf Dahrendorf przyjmuje szerokie pojęcie konflik�tu, stąd możliwe są w jego koncepcji różne sposobyjego przejawiania się. Terminu �konflikt� używamw tej pracy dla oznaczenia sporów (contests), współza�wodnictwa, dyskusji i napięć tak samo jak otwartychstarć społecznych.Ogólne pojęcie konfliktu jako takieTamże, s.134.185nie implikuje żadnego sądu orzekającego o intensyw�ności czy gwałtowności stosunków.Konflikt możeprzybierać formę wojny domowej czy debaty parla�mentarnej, strajku czy dobrze uregulowanych ne�gocjacji" 33.Sądzić można, że te wszystkie formy do�tyczą tu także konfliktu klasowego.W poprzednim paragrafie wspomniałem, że wywo�ływanie konfliktu klasowego jako takiego związane jestw tej koncepcji z krystalizacją grup interesów.Procesewolucji klasy rozpatruje R.Dahrendorf również jakorozwijanie się konfliktu od strukturalnego punktuwyjścia do pełnego już konfliktu, który możliwy jestdopiero wtedy, gdy klasy są w pełni zorganizowanymigrupami interesów 34.Mimo iż w dynamicznych konfliktowych modelachspołeczeństwa konflikt przyczyniać się ma do zmianystrukturalnej, ma to być na ogół konflikt uregulowa�ny, ze ściśle zdefiniowanymi metodami prowadzeniago, zachodzący w wyizolowanych kanałach, spokojnyi pokojowy.Przedmiot konfliktu nie jest brany poduwagę jako czynnik wpływający na jego przebieg.5.4.Regulacja i zakończenie konfliktuPrzyjmowane w konfliktowych modelachspołeczeństwa założenia, iż sprzeczności i konflikty sąstałym elementem życia społecznego, nie determinująprzyjęcia założeń w sprawie tego, czy konkretne kon�flikty dadzą się czy nie dadzą się zakończyć (rozwią�zać).Związek między którymś ze stanowisk a sta�bilnością" czy dynamicznością" podejścia do badaniarzeczywistości społecznej nie jest ścisły.Wzmacnia się33Tamże s.135.34R.Dahrendorf, Konflikt und Freiheit, s.35 - 36.186on wtedy, gdy rozważać będziemy możliwość zakończe�nia (rozwiązania) konfliktu w r a ma c h konkretnegosystemu społecznego, rozumianego statycznie.Lewis A.Coser interesuje się zarówno zakończeniemkonfliktu jak i instytucjonalizacją i regulacją konflik�tów trwających, jeszcze nie zakończonych czy też ta�kich, których rychłe zakończenie jest mało prawdopo�dobne.W tym miejscu istotne jest to, iż jego zdaniemkonflikty da się rozwiązać.L.A.Coser uważa, że istnieją takie procesy społeczne,które mają ustalony z góry koniec i takie, które gonie mają.Reguły zakończenia posiadają na przykładgry.W przypadku konfliktów postanowienie o zakoń�czeniu dokonywane musi być przez same uczestniczą�ce w nim strony, a nie może być narzucone z góry przezreguły.Jeśli tych postanowień nie ma, konflikt pro�wadzić może aż do destrukcji jednej ze stron lub obu.Można dokonać według L.A.Cosera typologii kon�fliktów przy pomocy kryterium istnienia czy też nie�istnienia między stronami umów dotyczących zakończe�nia konfliktu.Powstanie wtedy kontinuum: od w peł�ni zinstytucjonalizowanych, ze wskazanym punktemzakończenia do totalnych.Strony konfliktów znaj�dujących się bliżej pierwszego z wymienionych biegu�nów muszą to samo rozumieć przez zakończenie kon�fliktu czyli przez jego wynik.Nie jest łatwo to osią�gnąć, gdyż czym innym jest chęć pokoju, a czym in�nym chęć uznania swej ewentualnej porażki [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Pokrewne